Szalony król, czyli opowieść o Ludwiku II Bawarskim

15.3.17

Szalony król, czyli opowieść o Ludwiku II Bawarskim

Bardzo, bardzo dawno temu - a może tak naprawdę całkiem niedawno. Bardzo daleko - chociaż z drugiej strony całkiem blisko, mieszkał sobie pewien król o niezwykłej osobowości.
Jedni nazywali go szaleńcem, dla innych był uosobieniem wielkiej wrażliwości, o artystycznej duszy. Zresztą, sami musicie to ocenić.
Jedno jest jednak pewne. Spuścizna, jaką po sobie pozostawił ten król jest niezwykła i godna podziwu, a liczba osób odwiedzających jego szaleńczą inwestycję w postaci zamku - sięga 1,3 miliona rocznie. Całkiem niezły wynik.
Pewnie domyślacie się już o kogo chodzi. Ten niezwykły król to  oczywiście Ludwik II Bawarski-Witelsbach.
Jadąc do Włoch, grzechem byłoby nie wstąpić przy okazji do jednego z najpiękniej położonych Zamków w Europie. Tym bardziej, że jako dziecko namiętnie oglądające bajki Disneya zawsze zastanawiałam się, czy zamek pojawiający się w czołówce każdego z filmów istnieje naprawdę.  
Teraz znam już odpowiedź i jestem niezmiernie zadowolona, że mogłam zobaczyć go na własne oczy.  Niestety w zimowym pejzażu zlewa się z otoczeniem i nie wygląda tak atrakcyjnie jak w porze  letniej - no ale cóż począć. 
Zamek Neuschwanstein położony jest na terenie gminy Schwangau w południowej Bawarii, na granicy z Austrią. Budynek powstawał od 1869 r. jako wyidealizowany średniowieczny zamek rycerski dla króla bawarskiego Ludwika II Wittelsbacha. Wstępny projekt opracował Christian Jank, a rozwinęli go Eduard Riedel i Georg von Dollman. 
Król przeżył w zamku tylko kilka miesięcy i zmarł jeszcze przed ukończeniem swojego idyllicznego dzieła.
Neuschwanstein jest najsławniejszym z zamków Ludwika II i jedną z najbardziej znanych atrakcji turystycznych Niemiec. Często nazywany jest "zamkiem z bajki". Jest udostępniony do zwiedzania przez cały rok. Architektura i wystrój wnętrz są naznaczone romantycznym eklektyzmem z XIX wieku.

Zdjęcie zamku w letniej scenerii - wikip.

Jedziemy więc dalej podziwiając ośnieżone alpejskie szczyty oraz kolorowe bawarskie domostwa. Na każdym kroku odczuwa się w tym miejscu majestat gór, a człowiek wobec ich potęgi staje się wtedy bardzo, bardzo malutki i zupełnie bezbronny.
Nawet zamek, który jest całkiem sporych rozmiarów, z daleka wygląda jak zabawka z kloców lego wciśnięta gdzieś pomiędzy drzewa i gigantyczne góry. W zimowej scenerii trzeba dość dobrze wytężać wzrok, żeby go w ogóle dostrzec.  

Zagadka - znajdź zamek:)

Samochód zostawiamy na parkingu i pieszo maszerujemy w górę zamku. Można również wybrać opcję podwiezienia przez dorożkę lub przejazd busikiem, ale ja obydwie wersje uznałam za zwyczajną profanację.  Bo czyż zdrowy, w pełni sprawny fizycznie człowiek powinien zamieniać fantastyczny spacer na świeżym powietrzu na rzecz jakiegokolwiek środku transportu?
A tym bardziej patrząc na biedne konie, które same ledwo wspinały się pod górę oraz młodych ludzi /głównie Japończyków/ gnieżdżących się w bryczkach - ochota na taką "podwózkę" zupełnie mi przeszła.

Uwielbiam bawarską architekturę

Mały książe  Ludwik  wraz z bratem Ottonem dzieciństwo i wczesną młodość spędzali  w sąsiednim   zamku Hochenschwangau, położonym na przeciwległym wzgórzu.  
Można go również zwiedzać, kupując bilet łączony.
Ludwik II po śmierci swojego ojca króla Maksymiliana II, na tron wstąpił w wieku 18 lat /fot./
Za jego panowania Bawaria została przyłączona do Rzeszy Niemieckiej, czemu osobiście się sprzeciwiał. Od początku swego panowania Ludwik był bardzo zaangażowany w promocję sztuki, a zwłaszcza muzyki. 

Kiedy w 1861 r. zasiadł na tronie, został on mecenasem Wagnera i spłacił wszystkie długi kompozytora. Dzięki hojnemu mecenatowi i przy "duchowym" współudziale króla, powstawały kolejne dzieła Wagnera: "Śpiewacy norymberscy" w 1869, "Złoto Renu" w 1869, czy "Walkiria" w 1870 r. 
W związku z tym, że młody król zupełnie stronił od polityki i ludzi parających się tą profesją - kazał grywać sobie poszczególne utwory przy pustej widowni. Ludwik II pozostał przyjacielem Wagnera aż do samej śmierci, choć nigdy nie były to relacje łatwe i proste.
Prawdopodobnie gdyby nie królewskie wsparcie pieniężne nigdy nie powstałby utwór pt. "Pierścień Nibelunga".
Ludwik był osobą bardzo ekscentryczną. Od małego dziecka otaczały go obrazy germańskiej mitologii, które poruszały jego wyobraźnię.  Często utożsamiał się z postaciami fikcyjnymi i baśniowymi. Jako zapalony miłośnik muzyki Wagnera wcielał się w postacie głównych bohaterów jego dzieł scenicznych,  m.in.  Parsifala, czy Lohengrina - rycerza-łabędzia.
Jego dziwactwo /przez niektórych uznawane za chorobę psychiczną/ postępowało wraz z niepowodzeniami w polityce zagranicznej i wewnętrznej. Pod koniec rządów praktycznie odseparował się od świata, spędzając czas w swoich baśniowych pałacach w Alpach. 
Wielu współczesnych badaczy uważa, że "nietypowe" zachowania bawarskiego króla nie wynikały z obłędu, lecz stresu i problemów nieodłącznie związanych ze sprawowaniem władzy przez wrażliwą jednostkę.
Ja również jestem zwolenniczką tej wersji.
Jego postać wciąż budzi żywe emocje i spory. W pamięci swoich poddanych zapisał się jako król-pacyfista, ponieważ zawsze starał się unikać konfliktów zbrojnych - najpierw z Prusami, a później z Francją.  
Życie osobiste króla Ludwika II również nie miało "bajkowego" zakończenia. Nigdy się nie ożenił, chociaż zaręczony był ze swoją kuzynką - księżniczką bawarską Zofią Charlottą - siostrą cesarzowej Elżbiety, zwanej "Sissi". 
Będąc kiedyś w Austrii pisałam o niej "tutaj".
Zaręczyny ogłoszono 22 stycznia 1867 r., ale po licznych zmianach daty ślubu Ludwik wycofał się z danego słowa i zrezygnował z zawarcia związku małżeńskiego. Skandal ten spowodował, że król zupełnie odizolował się od świata, bez reszty oddając się sztuce oraz budownictwu.

Zamek Hohenschwangau

Budowa zamku Neuschwanstein, który miał stać się dla króla ucieleśnieniem ducha dawnych rycerzy germańskich trwała 17 lat. W zamku stworzono ponad 360 sal będących połączeniem różnych stylów. Życzenia i wymagania Ludwika, a wraz z nimi ogromne wydatki - rosły w miarę postępu prac, a robotnicy budowlani którzy pracowali niejednokrotnie w dzień i noc, częstokroć prace na wysokościach przypłacali własnym życiem. Podobno zwłoki wywożono nocą, żeby nie zniechęcać pozostałych pracowników.
Ludwik Bawarski pokrywał koszty swoich przedsięwzięć budowlanych z majątku rodzinnego i należnego mu uposażenia. Własne środki okazały się jednak niewystarczające dla coraz bardziej skomplikowanych projektów, co zmusiło króla do zaciągania kredytów. 
W 1883 r. był zadłużony na 7 mln marek, a w 1885 r. groziła mu pierwsza licytacja.

Spory dotyczące zadłużenia głowy państwa, doprowadziły w 1886 r. do zmuszenia króla do abdykacji, uznając go za niepoczytalnego. 

Do zamku przybyła specjalna państwowa komisja, kierowana przez osobistego lekarza króla Bernharda von Guddena. Władca został przymuszony do opuszczenia zamku Neuschwanstein i przeniesienia się do zamku Berg. Podróż ta była ostatnią podróżą "Ludwika szalonego". 

13 czerwca 1886 r. w zagadkowych okolicznościach utonął on w jeziorze Starnberger See. Oprócz zwłok króla, z jeziora wyłowiono również zwłoki jego osobistego lekarza.

Paradoksem jest fakt, że Ludwik II nigdy nie zamierzał udostępniać zamku publiczności, a już sześć tygodni po jego śmierci zamek zaczęły odwiedzać tłumy. Dzięki opłatom za wstęp uregulowano część długów, a zarządcom majątku udało się do 1899 r. w całości spłacić zobowiązania.

Wewnątrz zamku obowiązuje całkowity zakaz fotografowania, ale i tak cichaczem udało mi się dla Was przemycić kilka fotek:)

Wszystkie ściany królewskich  komnat zdobią motywy z jego ulubionych legend  i wagnerowskich oper

Piękne posadzki również nawiązują do germańskich opowieści

Sala tronowa. Niestety, w związku z przedwczesną śmiercią króla nie doczekała się tronu

Pozłacane akcesoria łazienkowe. Kran oczywiście w postaci łabędzia.

Bardzo bogato zdobione królewskie łoże

Motyw łabędzia przewija się w całym zamku

Położony na uboczu zamek Neuschwanstein, w zasadzie  bez uszczerbku przetrwał obie wojny światowe. Co prawda dużą część kolekcji dzieł sztuki rozkradziono, ale  zamkowy skarbiec nadal był bardzo łakomym kąskiem. 
Pod koniec wojny w zamku ukryto złoto ze skarbca Reichsbanku.

W kwietniu 1945 r. przywódcy SS zdecydowali o wysadzeniu zamku w powietrze, żeby uniemożliwić wrogowi przejęcie jego zasobów znajdujących się w skarbcu. 

Wyznaczony dowódca jednostki rozkazu nie wykonał i przekazał wszystkie zbiory odpowiedniej  komórce nadchodzących wojsk sprzymierzonych.

Zamek, który za życia Ludwika uznawano za objaw jego szaleństwa, w XX wieku stał się jednym z najważniejszym zabytków Bawarii, a nawet Europy. Nieprzypadkowo Neuschwanstein stał się wzorcem przy budowie zamku Śpiącej Królewny w paryskim Disneylandzie. 
Obecnie w "bajkowym zamku" odbywają się coroczne koncerty muzyczne.

W 2007 r. znalazł się on na liście finalistów "Nowych siedmiu cudów świata" i uzyskał  ósmą lokatę.  Podjęto również działania zmierzające do umieszczenia zamku na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Jeśli chcielibyście się bliżej zapoznać z postacią "nietuzinkowego króla" oraz jego niesamowitymi i szalonymi pomysłami - polecam Wam film noszący tytuł "Ludwik  Szalony". 

Reprezentacyjna Sala Śpiewaków

Pałacowa kuchnia

Opuszczamy "bajkowy zamek" z pewnym niedosytem. Spowodowany jest brakiem możliwości wejścia na wiszący most, znajdujący się w pobliżu, a z którego roztaczają się przepiękne widoki na zamek oraz całą okolicę. Niestety w związku z zagrożeniem lawinowym trasa została zamknięta. Ruszamy więc w dalszą drogę, licząc na troszkę większą ilość słoneczka:)

Wspomniany most - zdj. Holiday Check

Dziękuję za wszystkie komentarze 
 i przesyłam do Was moc serdeczności:)

P.S. Wiosna tuż, tuż:) 

Niemcy - Neuschwanstein, 26.02.2017 r.