Pierwsze chwile w Susanj

23.9.15

Pierwsze chwile w Susanj

04.09.2015 r. - piątek

Czekamy około pół godziny. Gorąco 32 stopnie, głodni i zmęczeni chcemy odpocząć. Nagle pojawia się mój mąż i zadowolony z siebie pokazuje dom po przeciwnej stronie ulicy jako naszą docelową stację. 

Okazuje się, że będziemy mieszkać przy samym morzu, za cenę 20 Euro za naszą trójkę. 
Mieszkamy na pierwszym piętrze.
 Z lewej strony rozciąga się widok na pasmo górskie Rumija, a na wprost mamy Adriatyk.

Niektórzy dziwią się, że zawsze i wszędzie jeździmy w ciemno i na własną rękę. 
Ja uważam, że jest to bardzo fajne, ponieważ to my dokonujemy wyboru miejsca w którym chcemy się zatrzymać, a po sezonie wybór apartamentów jest naprawdę ogromny. 
Na własną rękę, nie będąc od nikogo uzależnionym można zwiedzać dowolne miejsca czy zabytki  oraz obserwować ludzi bez żadnych ograniczeń czasowych. 
No i oczywiście w przypadku wynajmu apartamentu  można się troszeczkę potargować z właścicielem, co w przypadku mojego męża jest niezbędną procedurą. 
Oczywiście jadąc gdziekolwiek za granicę staramy się do tego jak najlepiej przygotować w sensie teoretycznym - czytając literaturę, zapoznając się z przewodnikami oraz słuchając opinii tych, którzy w danym kraju już byli. 
Mój mąż zajmuje się kwestią wytyczania trasy i poszukiwaniem potencjalnego lokum, co i tak rzeczywistość potem weryfikuje. Ja natomiast staram się robić za przewodnika, gdy już jesteśmy na miejscu. W tym roku moim nieodzownym towarzyszem podróży po Czarnogórze było Wydawnictwo Bezdroża. 

Jak to w życiu  bywa, czasem informacje w nim zawarte były troszkę przelukrowane, a czasem miałam wrażenie, że wydawca nie docenił danego miejsca. 
 Wiadomo - punkt widzenia zależy od punktu siedzenia. 

Susanj to zwyczajne miasteczko, położone około 1 km od Baru, w którym mieszkają zwyczajni ludzie, ze swoimi zwyczajnymi problemami.
W tym miasteczku stacjonowaliśmy. Kąpaliśmy się w morzu, prawie codziennie spacerowaliśmy promenadą do Baru, w którym podziwialiśmy niezwykłe i nie zapomniane zachody słońca /o nich będzie osobny wpis i piękne zdjęcia/.

Tymczasem dochodzimy do wniosku, że najwyższy czas wrzucić coś na ząb, więc udajemy się w poszukiwaniu jakiejś lokalnej knajpeczki, w której mam nadzieję zjemy coś regionalnego i smacznego.
Knajpa jest, menu jest, kelner też jest. No więc do dzieła. 

- Do you speak English? pytam kelnera



-Ruski, Serbski i Czarnogórski- odpowiada. 
No to sobie pogadamy. Nie było wyjścia. Trochę na migi, trochę  w języku sąsiadów ze wschodu i w końcu jakoś udało się zamówić posiłek. W zasadzie to menu uratowało całą sytuację, ponieważ kelner sam w sobie był bardzo specyficzny i dzisiaj chyba był to pierwszy dzień jego pracy w tej knajpie. Gdy już jedliśmy, oparł się o poręcz fotela i obserwował każdy kęs wkładany do ust. 
 

Na naszym stole ląduje więc pijeskavica sa kajmakom, czyli mielone mięso jagnięco-wieprzowe smażone na grillu z czymś śmierdzącym, a co okazało się być tym właśnie  kajmakiem.

Kajmak - to kożuch zabrany z mleka, który następnie przechowuje się w drewnianych naczyniach.

Może być on słony o wyrazistym smaku /dla mnie było to okropne/ lub niesolony, tzw. młody kajmak o delikatniejszym smaku.

 Ćevapi + mijesano meso, czyli to samo mięso co w poprzednim wydaniu, tylko mające kształt małych kiełbasek. Pozostała część mięsa to grillowany kurczak oraz jagnięcina. 

Do tego typu potraw zawsze podawana jest drobno pokrojona cebulka.

No i oczywiście wino. 
Koniecznie Krstać - najsłynniejsze czarnogórskie, białe wino, które miejscowi pijają z domieszką wody gazowanej.

Mnie osobiście bardziej smakował Vranac - który produkuje się z winorośli rosnącej na Ćemovskom polju w okolicach Podgoricy. 
Jest to wino wytrawne, gęste. Ma ciemnoczerwony, rubinowy kolor.
 Nazwy Vrnac i Krstać są zastrzeżone i mogą być nadawane jedynie tym winom, które zostały zrobione z miejscowych winorośli. 

Gdy brzuchy już pełne i humory doskonałe można pomyśleć o plażowaniu. A zwiedzanie zostawimy na kolejne dni. Przecież wszystko dopiero przed nami.
Więc po krótkim odpoczynku wskakujemy w kreacje plażowe, a panowie zażywają pierwszej czarnogórskiej kąpieli. 

Temperatura powietrza i wody to 30 stopni, więc nie ma na co czekać.
W Susanji mieszkaliśmy i planowaliśmy wycieczki i atrakcje na kolejne dni pobytu.  Nie należymy raczej do osób które od rana do wieczora wylegują się na słońcu. 

Ja osobiście bardzo lubię poznawać nowe miejsca, zabytki, a szczególnie obserwować ludzi, którzy są przecież solą tej ziemi, więc fotografowałam i starałam się uchwycić momenty, które nigdy się już nie powtórzyły oraz ludzi, których potem nigdy już  nie spotkałam.

Śliczna albańska dziewczynka bawiąca się na plaży koniecznie chciała nawiązać kontakt z Piotrusiem. Niestety konwersacja polsko-albańska nie bardzo im wyszła, więc zajęła się własnymi sprawami, a nasz syn swoimi. Przez pół dnia bawiła się kamykami, które wrzucała do butelki i zalewała wodą. Była to typowa rodzina albańska, prowadząca własny interes w postaci toalety, znajdującej się tuż przy plaży.
Czarnogóra to jedna wielka mieszanka narodowościowa: albańczycy, chorwaci, czarnogórcy, serbowie /o nacjach, religiach i państwie osobny wpis/.

Plaże w Susanj, jak to zwykle w Czarnogórze bywa są kamieniste. Raz byłam w totalnym szoku gdy bardzo wysokie fale zupełnie zgarnęły kamienie i został sam piach. Gdy fale robiły się coraz mniejsze nie wiem jakim cudem, ale kamienie wróciły z powrotem na brzeg.
Do dyspozycji plażowiczów są leżaki i parasole za które trzeba zapłacić 4 Euro/dzień.

 Niestety ludzie nie przywiązują tutaj zbyt dużej uwagi do estetyki miejsca w którym się znajdują. A szkoda bo to naprawdę piękny kraj, tylko strasznie zaniedbany. 
Musi upłynąć jeszcze sporo czasu zanim to się zmieni. 
A może nie trzeba tego zmieniać, bo wtedy ich luz, spontaniczność i beztroska zostaną wciągnięte w tryby tej strasznej machiny która nazywa się kapitalizmem, a w której tryby niestety my Polacy już się dostaliśmy.

Walające się butelki i śmieci są na porządku dziennym, a gdy spytaliśmy kelnera w pobliskiej restauracji w której się stołowaliśmy, dlaczego służby porządkowe tak rzadko sprzątają, powiedział że tak tu już jest i tyle. 

Z jednej strony w Czarnogórze z zobaczysz perełkę architektoniczną pochodzącą np. z IV wieku, a tuż obok zobaczysz również zardzewiałą beczkę lub stertę śmieci,  której nikomu nie chce się sprzątnąć.

Zdjęcie obok zrobione na terenie murów Starego Miasta Bar, pochodzącego z ok. VI wieku.

Nadmorską promenadą, przy której nie brakuje oczywiście restauracji, lodziarni oraz przydrożnych producentów oferujących tutejszy wyskokowy trunek czyli rakiję, prawie codziennie wieczorem maszerujemy do Baru oddalonego około 1 km.
Rakija jest wszędzie. Rzucasz hasło i masz. Najlepsze jest to, że nikt nie chowa flaszeczek pod stół, a Straż Miejska nie zwinie interesu i nie wlepi mandatu. Tutaj wszystko jest legalne.

Masz jakikolwiek produkt do sprzedania stawiasz na stół lub rozkładasz interes na ziemi i nic nikomu do tego - wolny rynek. 
A spróbuj tak zrobić w Polsce. 
Obok pieseczek należący do pani, która sprzedawała śliczne wełniane swetry /sweterek pieska z kapturkiem był również bardzo szykowny/.

Producentem rakiji, a zarazem jej sprzedawcą był również przedstawiony obok mężczyzna wraz ze swoim menadżerem i swoim przedsiębiorstwem wielobranżowym w postaci miodu, owoców, wina, oliwy itp. Niezapomniane dla nas komiczne przeżycie. Idąc deptaczkiem wzdłuż morza od tegoż Pana pada oczywiście propozycja: "paprubój". A, że próbowaliśmy już w innych miejscach, Janusz wyciągnął swój plastikowy kieliszek i kazał mu do niego nalać trunku. Nie ma takiej możliwości. Pan wyciągnął gdzieś spod lady kieliszek szklany i uparł się, że rakije pije się ze szkła. Zgadzam się z nim w 100%, tylko, że czystość szkła budziła sporo emocji. Zauważywszy to nasz bohater, z plastikowej butelki stojącej "na zapleczu" sklepu nalał do tegoż kieliszka wody i wprawnym ruchem, wsadziwszy do niego swój niezbyt czysty kciuk sprawnie począł szkło szlifować. Po tej procedurze zabiera się znów do nalewania, a mój mąż kolejny raz podstawia mu plastik /obrzydliwy jest okrutnie/. 
No i wkurzył się facet nie na żarty, ponieważ według niego spełnione zostały wszelkie normy sanitarno-epidemiologiczne, a jakiś tam polaczek wymyśla "cuda na kiju". 

Okazało się, że panowie nie tylko prowadzą tam swój busines, ale również kompleks ten służy im do spania, a wieczorami oglądają telewizję na wolnym powietrzu. Tylko pozazdrościć. Trzy kroki dalej szumi morze, a oni codziennie mogą podziwiać takie cudowne zachody słońca. Nic za to nie płacąc.

Bez stresu, zbędnego pośpiechu, celebrując i delektując się każdą chwilą. Nie mówię tutaj konkretnie o panach powyżej, ale ogólnie rzecz biorąc ludzie żyją tam innym tempem życia i inna jest również ich hierarchia wartości. 
W tym zakresie powinniśmy brać z nich przykład i zacumować czasami w porcie, żeby złapać dystans i umieć cieszyć się życiem, bo ma wrażenie, że niektórzy z nas nawet już tego nie potrafią.